Rektum Bölümleri ve Özellikleri
24 Temmuz 2024

Rektum Bölümleri ve Özellikleri

Rektum

Rektum, kalınbağırsak sisteminin üçüncü bölümünü oluşturmaktadır. Bu bölüm, yaklaşık 11-12 cm uzunluğundadır ve sigmoid kolon ile anüs arasında yer alır. Anüs ve rektumun birleştiği alan, koksig kemiğinin uç kısmının 3 cm önünde bulunur. Rektumun başlangıç genişliği yaklaşık 4 cm'dir ve anüse doğru genişler. Bu genişleyen bölgeye "ampulla recti" denir. Rektumun iç yüzeyinde, kas lifleri ve mukoza tabakasından oluşan yatay çıkıntılar bulunmaktadır. Bu çıkıntılar yarım ay şeklinde olup sağ ve sol tarafta yer alır. İkinci çıkıntı ampulla recti üzerinde, rektumun sağında ve ön yüzeyinden kaynaklanır. Üçüncü çıkıntı ise öncekinin 2,5 cm altında olup, rektumun sol yanından kaynaklanır.

Rektum, periton ve tema koli içermez. İşlev açısından iki bölümde incelenir: Birincisi orta yatay çıkıntının üzerinde, ikincisi ise altında yer alır. Üst kısımda dışkı birikir ve dışkının belli bir hacme ulaşması durumunda rektumu gererek dışkılama hissi oluşturur. Alt kısım ise normal koşullarda boş olur, ancak kronik kabızlık durumunda dolabilir. Rektumun ön tarafı, erkeklerde mesane, vezika seminalis, prostat, üreterin son kısmı ve duktus deferens ile komşuluk yapar. Kadınlarda ise rahim, döl yatağı ve vajina ile komşudur. Rektumda en tehlikeli hastalık, rektum kanseridir.

Rektumun Bölümleri

Üst Rektum: Makat girişinden yaklaşık 10 cm ileride bulunan kısım.

Orta Rektum: Makat girişinden 6-10 cm arasındaki bölüm.

Alt Rektum: Makat girişinden 4-5 cm arasındaki kısmı oluşturur. Alt rektum kanserleri halk arasında "makat kanseri" olarak bilinse de, bu kanserlerin özellikleri ve tedavi yöntemleri farklıdır.

Rektum Kanserlerinin Görülme Sıklığı

Dünya genelinde yılda yaklaşık 1,2 milyon rektum kanseri vakası görülmektedir. Bunların 14.000'i Avrupa'da tespit edilmektedir. İnsanlarda yaşam boyu rektum kanseri gelişme riski %5-6 oranındadır. Bu kanserler, insanlarda etkili olan kanserlerin %10'unu oluşturur. Kalın bağırsak kanserlerinin %20'si rektum kanseridir. Erkeklerde kadınlara göre yaklaşık dörtte bir oranında daha sık görülür. 35 yaşından sonra daha fazla görülmeye başlar, 50 yaşından sonra belirgin bir artış gösterir ve 70 yaş civarında en yüksek seviyeye ulaşır. Çok az sayıda vaka 20 yaşın altında ve 20-34 yaş aralığında tespit edilir.

Rektum Kanseri İçin Risk Faktörleri

Rektum kanseri olan hastaların %75'inde belirli bir risk faktörü saptanmaz. Ancak bu hastalık için bilinen bazı risk faktörleri vardır:

  • Diyet: Özellikle kırmızı et ve yağdan zengin beslenme, risk faktörü olarak kabul edilir. Bunun yerine liften zengin ve hayvansal yağdan fakir bir beslenme, dışkıyı yumuşatır ve kanser oluşumunu azaltır.
  • Ailede Kalın Bağırsak Kanseri Öyküsü: Hastaların %5-10'unda ailede kalın bağırsak kanseri bulunur. Birinci derece akrabalarda olanlarda risk daha yüksektir. Rektum kanseri 45 yaş altı kişilerde görüldüğünde, risk 12 kat daha fazladır. Bu nedenle ailesinde kanser öyküsü olan kişiler taramaya 50 yaşında değil, 40 yaşında başlamalıdır.
  • Kalın Bağırsak Polipleri: Hastaların %15-20'sinde kalın bağırsak polipleri tespit edilmiştir. Kalın bağırsağında kanser tespiti yapılan kişilerin %30'unda polip tanısı da konulmaktadır.
  • Kalıtsal Nonpolipozis Kolorektal Kanser: Bu hastaların %4-7'sinde görülür. Bu hastalığı taşıyan kişilerde normal kişiler kadar polip tespit edilir, ancak kanserleşme eğilimi daha yüksektir.
  • İltihabi Bağırsak Hastalığı: Hastaların %1'inde iltihabi bağırsak hastalığı görülmektedir.
  • Alkol ve Sigara Kullanımı: Sigara içmek ve günde 30 gram üzerinde alkol almak, kanser açısından risk teşkil eder.
  • Yaş: Genellikle 50-75 yaş arasında olmak, rektum kanseri açısından risktir.
  • Safra Kesesi Alınması: Safra kesesinin alınmış olması, safra asidi geçişini artırır ve bu da kanser riskini yükseltir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Nazlan

24 Temmuz 2024 Çarşamba

Rektum kanserinin belirtileri nelerdir? Özellikle 50 yaşından sonra taramaya başlamak gerektiği belirtiliyor, ama ailesinde öykü olanların daha erken başlaması gerektiği söylenmiş. Bu durumda, tarama testlerine ne kadar sıklıkla gitmek gerekiyor?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Nazlan,

Rektum kanserinin belirtileri çoğu zaman başlangıçta belirgin olmayabilir, ancak ilerleyen safhalarda bazı belirtiler ortaya çıkabilir. Bunlar; rektal kanama, dışkıda kan, dışkı alışkanlıklarında değişiklikler (ishal veya kabızlık), karın ağrısı, kilo kaybı ve genel yorgunluk olabilir.

50 yaşından sonra tarama testlerine başlamak önemli, ancak aile öyküsü olanlar için daha erken başlamak gerekebilir. Ailesinde rektum kanseri olan kişilerin doktorlarıyla görüşerek kendilerine özel bir tarama planı oluşturmaları önerilir. Genel olarak, eğer risk faktörleriniz varsa tarama sıklığını doktorunuz belirleyecektir. Ortalama risk altındaki kişiler için ise genellikle 5 yılda bir kolonoskopi önerilmektedir.

Sağlıklı günler dilerim!

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Amipli Dizanteri Belirtileri ve Tedavisi

Amipli Dizanteri Belirtileri ve Tedavisi

Bağırsak Daralması Belirtileri ve Tedavisi

Bağırsak Daralması Belirtileri ve Tedavisi

Bağırsak Parazitleri Belirtileri ve Tedavisi

Bağırsak Parazitleri Belirtileri ve Tedavisi

Bağırsak İltihabı Ateş Yapar mı?

Bağırsak İltihabı Ateş Yapar mı?

Rektum Bölümleri ve Özellikleri

Rektum Bölümleri ve Özellikleri

Güncel

Bağırsak Kanseri Evreleri

Bağırsak Kanseri Evreleri

Güncel

Kabızlık Belirtileri ve Tedavisi

Kabızlık Belirtileri ve Tedavisi