Mesane

Mesane, üriner sistemde yani idrar yollarında yer alan organlar arasındadır. Mesane yani idrar kesesi vücutta önemli görevler üstlenir. İdrar yolları yukarıdan aşağıya doğru böbrek, üreterler, mesane ve üretradan meydana gelir. Gelişmiş bir filtre sistemi olan böbreğe giren kan burada filtreden geçer, içinde bulunan atık ve zararlı maddeler idrar şeklinde süzülür. Geriye kalmış olan kan dolaşım sistemine döner. Böbreklerde üretilen idrar, üreterler denilen sağ ve sol üreter tüplerle mesaneye gider. İdrar mesanede depolanarak, üretradan yani idrar yolundan vücut dışına atılır.

İdrar torbasının esneme özelliği bulunmaktadır. Bu yapısı dolayısıyla mideyle benzerlik gösterir. Kas yapısının etkisiyle böbreklerden gelen idrarın uzun süre depolanmasını sağlar. Mesanenin tamamıyla kaslardan oluşan esnek bir duvar yapısı bulunmaktadır. İçinde depoladığı idrarı boşalttığı zaman, şekli armuda benzemektedir. Normalde 40-50 ml hacme sahiptir. İçinin idrarla dolması halinde 400-500 ml olan bir hacme ulaşır. İdrarın boşaltılmasında bir gecikme olursa, hacmi 800-900 ml ye kadar ulaşabilir. Mesane duvarının iç içe geçmiş üç katman halinde kas tabakasından oluşması nedeniyle, içi idrarla dolması halinde bile insanlara rahatsızlık vermez.

Mesanenin belli miktarda idrarla dolması durumunda, bunu beyne uyarı olarak gönderir. Bu uyarı genellikle mesane 1/4 oranında dolduğunda gönderilir. Bu uyarıyla beyin mesanenin kasılmasını baskılar ve uygun ortama kadar mesaneden gelecek sinyaller kesilmektedir. Bu sırada mesane idrarla dolmaya devam eder. Bu sırada boşaltma gerçekleşmediyse, mesane daha şiddetli bir uyarıyı beyne gönderir. Fakat uygun ortam halen oluşmadıysa, beyin yine mesaneyi baskılamaya devam eder. Beyin sadece boşaltma için uygun ortam oluştuğunda, mesane kaslarının kasılmasına ve idrarın boşaltılmasına izin verir. Mesanenin dolma sırasında idrar kaçağının önlenmesi için, iç ve dış tıpa adı verilen sfinkter yani tıpa mekanizması bulunmaktadır. Bu mekanizmalar hem idrar kaçağını önlemekte hem de boşaltımda idrarın rahat bir şekilde atılmasını sağlamak için, idrar torbasının huni şeklini almasını sağlamakta ve idrarın rahatça boşaltılmasını sağlar.

Bazı durumlarda dış etkenlere bağlı olarak mesanedeki çalışma fonksiyonu bozulabilir. Mesanenin çalışmasının bozulmasına neden olan etkenlerin başında sistit gelmektedir. Bu bakteriyel bir enfeksiyondur. Kadınların daha fazla etkilendiği sistit sorunu, üretra denilen idrar yolunun kısalığından dış ortamda bulunan bakterileri mesane içine alır. Bu yüzden erkeklerden daha fazla kadınlar etkilenmektedir. Erkeklerde daha çok prostat büyümesi nedeniyle idrar kanalında olan tıkanıklardan kaynaklanan idrarın rahat boşaltılamaması mesane enfeksiyonuna neden olur. Enfeksiyonların dışında başka hastalıklarda idrar torbasının fonksiyonlarında bozulmaya sebep olabilir. Yaşın ilerlemesi hastalıkların oluşmasını arttırır.

Tam idrar tahlili: bu idrarla yapılan testlerin başında gelir. Mesane ile böbrekte olan her sorunda tam idrar tahlili yapılmalıdır. İdrarda olan her türlü anormal sorunlar mikroskop.

Sistoskopi: bu mesanenin vizüel görsel incelemesini kapsar. Endoskop mesanede ilerletilip, kamerayla dokular görüntülenmektedir. Bu sırada hastalıkların tanısı yapılabilir.

Ürodinami: bu mesanenin fonksiyonlarının tespiti için yapılan bir testtir. Mesanede ilerletilen bir sondayla, içerdeki basınç, idrar dolumu ile idrar boşaltımı kayıt edilmektedir. Bu mesanenin fonksiyonlarının bozulmasını belirler.