Kabızlık Belirtileri ve Tedavisi
20 Temmuz 2024

Kabızlık Belirtileri ve Tedavisi

Kabızlık, dönemsel olarak herkesin yaşayabileceği dışkılayamama durumudur. Bazı durumlarda ciddi hastalıkların belirtisi olarak görülebilir. Rahatsızlığın genel belirtisi karında gerginlik ve şişkinlik oluşmasıdır. Ayrıca seyrek dışkılama karakteristik özelliğidir. Sağlıklı olan kişiler normal olarak günde üç defa dışkılamaya çıkabilir ya da haftada üç defa çıkabilir. Dışkılamanın sayısı kişinin beslenmesine, aldığı sıvı miktarına, günlük aktivitelerine ve aldığı kalorilere göre değişiklik gösterir. Kabızlığa seyrek dışkılamayla birlikte sert, zor ve ağrılı dışkılama eşlik edebilir. Hastaların çoğunda yaşam tarzında yapılacak basit değişimler kabızlığın giderilmesini sağlar.

Kabızlık Nasıl Gelişir?

İnce bağırsaklarda bir günde yaklaşık olarak 10 litre sıvı gelmektedir. Bunlar safra, mide, bağırsak ve pankreas salgılarından elde edilmektedir. Sıvının %90 kadarı ince bağırsaklar tarafından emilir, kalan kısmı kalın bağırsaklara geçer. Burada bağırsakların sonuna ilerleyen içeriğin %90 oranı emilir. Günde yaklaşık 100 ml kadarı bağırsakların son bölümü rektuma gelir. Normalde 100 ml hacim rektuma geldiğinde tuvalet hissi oluşmaktadır. İstemli olarak anüste kaslar gevşetilir ve tuvalete çıkılır. Bu hissin gelmesiyle birlikte tuvalete çıkma ertelendiğinde dışkı rektumda daha uzun süre kalır. Bu durumda fazla sıvı çekilerek, dışkı hacmi azalmaya başlar. Dışkının daha sert bir hale gelmesi nedeniyle sonraki dışkılamada sorun yaşanmaya başlar. Bu vücuttaki mekanizmada kısır bir döngünün oluşmasını sağlar. Bağırsak hareketlerini azaltacak bazı durumlarda, dışkının bağırsaklarda uzun süre kalması nedeniyle sıvı azalır ve rektuma gelen dışkı oranı azalarak, tuvalet yapma hissi oluşmaz. Dışkılamanın başlamasında dışkının yapısal özellikleri önemli bir rol oynar. İçeriğinde lif ve sıvı bulunmayan beslenme şeklinde ya da bağırsak hareketlerindeki bozulma durumunda dışkılama etkilenmekte ve kabızlık yaşanmaktadır.

Kabızlığın Sebepleri Nelerdir?

  • Uygulanan diyet sırasında yeteri kadar lif tüketilmemesi
  • Hareketsiz bir yaşam tarzının olması
  • Yeteri kadar sıvı almamak
  • Tuvalet hissinin sürekli olarak ertelenmesi
  • Stres yaşanması ve anksiyete
  • Yaşam tarzının gebelik, yolculuk gibi etkenlerle değişmesi
  • Kullanılan bazı ilaçların yan etkisi
  • Bağırsaklar ya da diğer organları etkileyen bazı hastalıklar

Kabızlığın Oluşumunda Etkili Olabilecek Hastalıklar Nelerdir?

  • Sindirim sistemindeki bağırsak kanseri, bağırsak yapışıklıkları gibi hastalıklar
  • Diyabet, hipotiroidizm gibi endokrin ve metabolik bozukluklar
  • İnme, Parkinson hastalığı, multipl skleroz gibi nörolojik hastalıklar
  • Depresyon, anksiyete, bulimia, yeme bozuklukları gibi psikolojik hastalıklar
  • Yumurtalık kanseri, gebelik gibi kadınları etkileyen durumlar ve hastalıklar
  • Makat bölgesindeki kaslarda gelişen çalışma bozuklukları
  • Antidepresan, demir hapı gibi bazı ilaçların kullanımı
  • Bağırsakların yumuşamasını sağlayan çaylar ve ilaçların kullanımı etkisiyle kabızlık gelişebilir

Kabızlık Nasıl Tedavi Edilir?

Hastaların bağırsak hareketleri, yaşam tarzı, beslenmesi ve kullanmakta olduğu ilaçlar değerlendirmeye alınır. Gereken tetkikler yapılarak, kabızlığa neden olabilecek hastalık tespit edilmezse, hastanın korunması amacıyla gereken tedbirler alınacak ve dışkılama normal hale getirilecektir. Bunun için bazı ilaçlardan faydalanılır. Bu ilaç grupları içinde lif içerenler ve dışkıyı yumuşatacak türde olanlar vardır.

Kabızlıktan Korunma Nasıl Olur?

Kabızlıktan korunmayı sağlamak için öncelikle çocukluk zamanından itibaren tuvalet hissini ertelememeyi öğrenmek gerekir. Tuvaletin ertelenmesine neden olacak aktivitelere son vermek, düşüncelerden sıyrılmak gerekir. Beslenme düzeninde yeteri kadar lif almak, egzersiz yapmak, sıvı alımını artırmak, stresten uzak durmak, seyahat, gebelik gibi yaşam koşullarını değiştirebilecek durumlarda dikkatli olmak, ilaç kullanımına dikkat etmek kabızlıktan korunmak mümkün olabilir.

Kabızlıkta Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?

  • Sebebi açıklanamayan yeni kabızlıklarda
  • Yeni başlayan bağırsak hareketlerindeki değişiklikte
  • Diyetteki uygulamaların, egzersizlerin düzenlenmesine rağmen kabızlığın devam etmesi
  • Dışkıda kan olması halinde
  • Kabızlık sırasında gaz çıkaramama sorununu olması halinde doktora gidilmelidir

Kabızlık Giderici Bitkisel Tarifler

  • Bir gün önceden kuru kayısı ve kuru mürdüm bir bardak suyun içinde bekletilir. Bu sabahleyin aç karnına içilir. İçindeki kayısı ve erikler de tüketilir. Bu kabızlık geçene kadar sabahları tekrar edilebilir.
  • Havanda dövülen keten tohumu sabahları aç karnına, az miktarda yoğurtla karıştırılarak yenilebilir.
  • Geceden bir kilo arpanın üzerine örtecek kadar suyun içine konur. Sabaha kadar bu şekilde bekletip, haşlanmalıdır. İçine 2 adet kabak, biraz pırasa, kereviz sapı, ıspanak, 1 yemek kaşığı zeytinyağı ve az miktarda tuz ilave edin. Çorba şeklinde hazırlanmış bu karışımı sabahları aç karnına içebilirsiniz.
  • İki tane yumurta sarısı bir kabın içinde çırpılır. Ayrı bir kapta sıvı yağ ve tarçın çırpılır. İçine çırpılmış yumurta sarıları ilave edilir. Ayrıca 50 gram öğütülmüş keten tohumu, biraz mürdüm eriği, 50 gram yulaf ezmesi, 1 fincan şeker ve tam buğday unu ekleyerek kek hamuru hazırlayın. Bunu 150-160 derecede pişirin. Kekin iki dilimden fazla tüketilmemesi gerekir.
  • Pirinç koymadan zeytinyağlı olarak pişirilen pırasa yemeği haftada en az 4 defa tüketilmelidir.
  • Sinameki bitkisinin kabızlığa iyi geldiği söylenir. Ancak bu sadece kullanmaya devam edildiği sürece geçerlidir. Çünkü bağırsakta kaymayı sağlayan mukozayı dışarı atmaktadır. Sinameki kullanımı bırakıldığında, kabızlık yakınması daha fazla artar. Çünkü bağırsakların içi kuruyacaktır. Bu nedenle sinameki bitkisinin dikkatli kullanılması gerekir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Gazzal

12 Mayıs 2024 Pazar

Merhaba 25 yaşındayım. 3 günde bir tuvalete çıkıyorum. Bazen çok zorlanıyorum tuvalete çıkarken. Sizce ne yapmalıyım? Teşekkürler.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Hanzade

Merhabalar, 3 gün çok uzun bir süredir. Bu kabızlığın giderilmesi için sulu yemekler, bitki çayları, bol su tüketimi ve metabolizmayı hızlandıracak ek gıdalar tüketilmelidir. Tatbi ki uzman bir doktora muayene olunarak gerekli tetkikler ile kabızlığın sebebi belli olup ona uygun tıbbi tedavi uygulanacaktır. Geçmiş olsun.

2. Cevap
cevap

Ardalı

Merhaba, 3 günde bir tuvalete çıkılması normal olmayan bir durumdur. Huzursuz bağırrsak sendromu gibi bir durum yaşıyor da olabilirsiniz. Bunun için metabolimanızı hızlandıracak besinler ve bitki çayları tüketmenizde fayda vardır. Herhangi bir erki göremezseniz uzman bir doktor ile görüşmenizde fayda olacaktır.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni

Güncel

Fekal Kalprotektin (Calprotectin) Testi

Fekal Kalprotektin (Calprotectin) Testi

Güncel

Dışkıda Mukus Neden Olur?

Dışkıda Mukus Neden Olur?