Kalın bağırsak, sindirim sisteminde 1,30 ile 1,60 metre arasında uzunluğa sahip olan bir organdır. Çapı yaklaşık 6-8 cm olan bu organ, ince bağırsakta emilmeyen maddelerin konsantre edilerek vücuttan dışarıya atılmasını sağlar. Besinlerden arta kalan su, vitamin ve minerallerin kana geçmesinde önemli bir rolü vardır. Kalın bağırsak, vücut için yararlı olabilecek maddelerin dışarıya atılmasını önleyip, atıkların anüsten dışarıya atılmasını sağlar. Sindirim ince bağırsakta son bulduğundan, kalın bağırsak sindirimde doğrudan bir rol oynamaz. Kalın bağırsak üç bölümden oluşmaktadır.
Kalın Bağırsak Yapısı ve Görevleri Kalın bağırsak, ince bağırsağa göre farklı bir yapıya sahiptir ve epitel yüzeyi düz bir şekildedir. İnce bağırsağa göre daha yavaş hareket eder. Boşaltma ve karıştırma işlemleri kalın bağırsakta gerçekleşir. İnce bağırsaklarda olduğu gibi içeriğinde enzim bulunmaz. İçeriğindeki mukus salgısıyla selülozu parçalar ve vücutta suyun emilmesini sağlar. Günlük olarak 500-1500 ml arasında su emer. Suyun dışında glikoz, inorganik tuzlar ve yağ asitleri de bu organda emilir. Dışkının sıvı oranı burada ayarlanır. Dışkıda sindirilmemiş besinler, safra, ölü bağırsak hücreleri ve kalın bağırsak mukusu bulunur. %70 su ve %30 katı atıktan oluşan dışkı, günlük 200-400 gram arasında çıkarılır. Vücuda alınmış olan besinler 10-90 saat arasında vücuttan atılır. Kalın bağırsak, vücuda yararı olmayan maddelerin atılmasını sağlayan bir organdır. Atıkların suyunu emerek, kalanını dışkı halinde dışarıya atar. Bu işlemler yaklaşık olarak 6 saat sürmektedir. Dışkı oluşumunda bakteriler de rol oynar. Oluşma esnasında çürüme ve mayalanma gerçekleştiğinden, dışkı kokulu olarak çıkar. Kalın Bağırsağın Vücuttaki Yerleşimi Kalın bağırsak sağ kasıktan yukarıya doğru çıkar, midenin alt tarafında düz olarak geçer ve aşağıya doğru iner. İnce bağırsağın etrafında bir çerçeve şeklinde dolanır. Aşağıya inen bölüm, sol kasığın alt tarafında orta bölüme doğru S biçiminde kıvrılır ve leğen boşluğunun orta tarafına doğru dikine iner. Burada biraz genişleyerek düz bir şekilde anüste son bulur. Kalın Bağırsakta Sağlık ve Hastalıklar Kalın bağırsak, çeşitli hastalıklara yatkın bir organdır. Bunlar arasında kolon kanseri, irritabl bağırsak sendromu (IBS), Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi durumlar yer alır. Bu hastalıkların belirtileri arasında karın ağrısı, şişkinlik, kabızlık veya ishal bulunabilir. Düzenli kontroller ve sağlıklı bir diyet, kalın bağırsak sağlığının korunmasına yardımcı olabilir. |